In een brief verstuurd aan alle huisartsen van Nederland waarschuwen privacyorganisaties voor Mitz, een nieuw systeem om medische gegevens uit te wisselen. Onder Mitz verliezen artsen de controle over medische dossiers en kunnen ze het beroepsgeheim niet meer garanderen. Patiënten die hun gegevens willen beschermen, wordt aangeraden hun huisarts een brief te sturen.
Mitz is een online platform waar patiënten kunnen aangeven welke zorgverleners hun medische gegevens mogen opvragen. Het Ministerie van Volksgezondheid, zorgverzekeraars en zorgkoepels willen Mitz de standaard maken voor alle zorgverleners en patiënten in Nederland.
Privacyorganisaties Platform Burgerrechten en Stichting KDVP stellen in een brief verstuurd aan alle huisartsen in Nederland dat Mitz het medisch beroepsgeheim en de privacy van patiënten bedreigt. Artsen en patiënten die meedoen aan Mitz, verliezen de controle over wie hun medische gegevens kan opvragen. De toestemmingen waarmee Mitz werkt, zijn volgens de organisaties bovendien onrechtmatig omdat patiënten de gevolgen ervan niet kunnen overzien.
Download hier de brief die aan alle huisartsen in Nederland is verstuurd.
Duizenden ingangen naar medische dossiers
Het uitwisselen van gegevens kan via Mitz alleen door grote groepen zorgverleners toegang te bieden tot dossiers. Als bijvoorbeeld een chirurg in een ziekenhuis gegevens bij de huisarts wil raadplegen, is dat via Mitz alleen mogelijk door de hele categorie “ziekenhuizen, medische centra, klinieken, laboratoria en diagnostische centra” toegang te geven tot de gegevens bij de huisarts. Dit zijn tienduizenden zorgverleners en hun medewerkers.
Bij het opvragen van gegevens uit hun dossiers kunnen zorgverleners bovendien geen controle uitoefenen over wie dat voor welke reden doet. Ook Mitz controleert dit niet; de opvragende partij hoeft slechts aan te vinken dat er een behandelrelatie is met de patiënt en kan daarna direct de gegevens inzien. Tot slot kan iedere zorgverlener die op Mitz is aangesloten namens patiënten deze toestemmingen registreren en zo ook gegevens bewaard door andere zorgverleners breed opvraagbaar maken.
Werkwijze haaks op medisch beroepsgeheim
Het zo gemakkelijk kunnen creëren van duizenden ingangen tot vertrouwelijke dossiers vormt volgens de privacyorganisaties een onverantwoord risico op datalekken en misbruik van medische gegevens. Één gehackte computer van een zorgverlener kan via Mitz immers toegang geven tot de gegevens van talloze patiënten. De werkwijze staat eveneens haaks op het medisch beroepsgeheim, dat voorschrijft dat alleen gegevens worden gedeeld met artsen die bij een behandeling zijn betrokken. Het ondermijnt het vertrouwen van patiënten in hun arts en is schadelijk voor het opbouwen van een goede behandelrelatie.
Juridische problemen voor huisartsen
Huisartsen komen in een lastige situatie terecht als ze zich aansluiten op Mitz. Ze verliezen de controle over wie de gegevens van hun patiënten kan inzien, maar blijven toch verantwoordelijk in het geval dat er iets misgaat met die gegevens. De privacyorganisaties roepen huisartsen op om de overeenkomst met Mitz niet te ondertekenen.
Wat kunnen patiënten doen?
Patiënten die niet willen dat hun gegevens in Mitz terechtkomen, kunnen op de website www.stopmitz.nl een voorbeeldbrief downloaden en deze naar hun huisarts sturen. Met deze brief kunnen ze aangeven dat hun gegevens te allen tijde buiten Mitz moeten blijven.
Privacyvriendelijke alternatieven genegeerd
Tot slot wijzen de organisaties huisartsen erop dat er al geruime tijd privacyvriendelijke alternatieven bestaan voor Mitz die het mogelijk maken om gericht medische gegevens uit te wisselen zonder het medisch beroepsgeheim onnodig te doorbreken.
Bestuurders van zorg- en patiëntenkoepels, zorgverzekeraars en het Ministerie van Volksgezondheid geven deze alternatieven geen serieuze kans. Mitz werkt om die reden nog samen met dezelfde technologie (het LSP) als het Elektronisch Patiéntendossier dat in 2011 unaniem door de Eerste Kamer werd verworpen wegens privacybezwaren. De Senaat noemde dit destijds een “dossier met één deur aan de voorkant en duizend deuren aan de achterkant”.
Meer informatie
Hieronder vindt u de documenten en achtergrondinformatie waarop de huisartsenbrief is gebaseerd:
- Lees op deze pagina hoe de aansluiting van zorgverleners op Mitz verloopt en welke gegevens daarbij moeten worden aangeleverd: https://www.mitz-toestemming.nl/aan-de-slag-met-mitz#:~:text=Huisartsen%20en%20apothekers%20krijgen%20via,verwezen%20worden%20naar%20MijnMitz.nl.
- Lees hier over de “Overeenkomst van deelname” die zorgverleners moeten ondertekenen als ze zich aansluiten op Mitz: https://vzvz.atlassian.net/wiki/spaces/MA11/pages/828315201/Deelname-overeenkomst+Zorgaanbieder
- Lees hier over de governance structuur van de Stichting Gemeenschappelijke Voorzieningen voor Zorgcommunicatie: https://vzvz.atlassian.net/wiki/spaces/MA11/pages/828278231/2.+Governance
- Lees hier over het centraal opslaan van lokalisatiegegevens, waardoor Mitz te allen tijde toegang kan krijgen tot elk dossier: https://www.eerstekamer.nl/overig/20231212/ist_en_soll_onderzoek_voor_de/document (zie specifiek pagina 13)
- Lees hier meer informatie over hoe zorgverleners ‘namens patiënten’ toestemming kunnen registreren in Mitz: https://www.mitz-toestemming.nl/toestemmingsknop
- Lees hier over het besluit van de Eerste Kamer om het Elektronische Patiëntendossier (L-EPD) in 2011 te stoppen: https://www.eerstekamer.nl/nieuws/20110405/eerste_kamer_verwerpt_unaniem